Hala Gąsienicowa. Mam nadal wątpliwości co do goryczek. Ta , czego na zdjęciu nie widać, jest zaskakująco malutka. Ma też tardzo wąskie płatki w stosunku do znanej mi wiosennej. Nie jestem pewna, czy nie jest to np. goryczka lodnikowa lub śniegowa. Czy ktoś je odróżnia? Kiedy kwitną? Wczesną spotykam w październiku i nic z tego nie rozumiem.

Krystyno, na zadany przez Ciebie temat poszperałam w dostępnych źródłach (net oraz Kvety Tatier, I.Mihal - R.Soltes - A. Soltesova, Priroda, 1988) i wychodzi mi na to, że Twoja goryczka ze zdjęcia jest goryczką wiosenną Gentiana verna, o ile posiada [za Wikipedią]:
- liście w różyczce: skórzaste, eliptyczne lub jajowate, z zaostrzonymi końcami, długości do 3 cm, szerokości 8 mm,
- naprzeciwległe liście łodygowe w 1-3 okółkach, mniejsze i węższe od tych w różyczce, ostatni okółek bezpośrednio pod nasadą kielicha kwiatowego,
- kwiat na szczycie łodygi, pojedynczy (łodygi nigdy nie są rozgałęzione),
- g. wiosenna może kwitnąć powtórnie jesienią.
Rysunek z Wikipedii, roślinka po lewej.

Goryczka śniegowa Gentiana nivalis ma mieć [wg Wikipedii]:
- liście różyczkowe - eliptyczne, łodygowe - naprzeciwległe, zrośnięte po dwa nasadami, ale tych łodygowych może być więcej niż 3 okółki,
- łodygę cienką, delikatną, rozgałęzioną lub nie rozgałęzioną.
I rysunek z Wikipedii.

W Wikipedii podana jest jeszcze taka cecha jakby różnicująca te dwa gatunki goryczek (czy dobrze to rozumiem?), polegająca na tym, że
- g. wiosenna ma kielich zrosłodziałkowy, rurkowaty, o 5-ciu ząbkach i 5-ciu oskrzydlonych krawędziach,
- g. śniegowa ma kielich zrosły, o 5-ciu wyraźnych i nieoskrzydlonych ząbkach.

Tyle z Wikipedii, a teraz co znalazłam w ''Kvety Tatier'':

goryczka wiosenna figuruje tu pod nazwą Calathiana verna (L) Holub




goryczka śniegowa natomiast pod nazwą Calathiana nivalis (L) Delarbre




Niestety opisy są po słowacku, chociaż można spróbować je zrozumieć. Termin kwitnienia dla g. wiosennej jest III-V(VIII-IX), a zatem również jesień!

A teraz potrzebna byłaby osoba ze znajomością niemieckiego, bo w załączonym linku znajdziemy zdjęcia oraz opisy obu gatunków z podkreśleniami, być może podkreślenia to właśnie istotne cechy: strona zbiorcza
goryczka śniegowa
goryczka wiosenna
Też jest podany jesienny termin kwitnienia dla g. wiosennej.

Tu zdjęcia obu gatunków, dostrzegam różnicę w budowie ząbków kielicha, u wiosennej krótsze, u śniegowej dłuższe ząbki.

Jeszcze kilka linków do zdjęć goryczki wiosennej:
http://www.floralimages.co.uk/pgentiverna.htm
http://www.floralimages.co.uk/pgentiverna1.htm

http://erick.dronnet.free.fr/belles_fleurs_de_france/gentiana_verna.htm
http://erick.dronnet.free.fr/belles_fleurs_de_france/gentiana_verna2.htm

http://www.florealpes.com/fiche_gentianeprintemps.php
http://www.juergens-gartenwelt.de/Steingarten/Enziane/gentiana%20verna.htm


A teraz pytanie do Ciebie, Krystyno, nigdzie nie znalazłam wzmianki na temat goryczki lodnikowej, czy możesz coś bliżej o niej napisać?

Tak się rozpisałam, że zapomniałam o wąskich płatkach Twojej goryczki.

Jak można to wytłumaczyć? Ja nie wiem.

Natomiast na stronie http://bobas.ib-pan.krakow.pl/cgi/foxweb.exe/czek/gatdframe?rodz=Gentiana są wymienione takie trzy g.verna:

Gentiana verna, L.
Gentiana verna, L., subsp. aestiva, (Roem. & Schult.) Arcang.
Gentiana verna, L., subsp. verna,


Znalazłam Gentianella tenella - goryczuszkę lodnikową, np. na http://home.online.no/~ivhe/Gentianella_tenella.htm, albo też na http://www.florealpes.com/fiche_gentianedelicate.php#, ale według mnie ona różni się wyraźnie od prezentowanej przez Ciebie, Krystyno, w pierwszym poście.
Ale na dziś poddaję się.

(wypowiedź edytowana przez topazzz 27.czerwca.2007)

Powtarzam nieaktywny link z poprzedniego postu:
http://www.florealpes.com/fiche_gentianedelicate.php#

Basiu! Dziękuję za włożoną pracę (i serce) dla tematu. Ta trzecia nazywa się lodnikowa a nie lodowa!
Z Twego opisu wynika, że moja to śniegowa, bo wyrastają po 2 a nawet 3 kwiatki z jednej łodygi. Nie wiem, co z tą lodnikową , bo nie rozumiem zasad podziału. Ale dzięki Tobie choć te dwie się wyjaśniły!

Termin kwitnienia też się nie zgadza. Moją spotkałam teraz i dość nisko, bo na Hali Gąsienicowej. Wiosenna - która wygląda jak na Twoich zdjęciach i ma szerokie płatki, spotykam np. na Rusinowej w maju. Ostatnio, gdy ją widziałam nie miałam cyfrówki więc nie mogę pokazać zdjęcia.

Trudne zagadnienie! Szkoda, że nie mogę w naturze poobserwować tych rozmaitych goryczek, w tym roku to raczej dla mnie niemożliwe.

Dodam jeszcze tylko objaśnienia z tej słowackiej książeczki przywoływanej powyżej, dotyczące wysokości nad poziomem morza stref, które są wymieniane jako siedliska roślin tatrzańskich, w tym obu goryczek, śniegowej i wiosennej.

Krystyno, jeszcze o goryczuszce wczesnej Gentianella lutescens, bo tą prawdopodobnie miałaś na myśli w pierwszym poście, pisząc o ''wczesnej spotykanej w październiku''?

Na załączonej stronie jest podane, że Gentianella lutescens kwitnie od czerwca do października. W mojej książeczce Kvety Tatier (ta sama, co wspomniana wyżej, wyd. Priroda 1988) też jest podany termin kwitnienia VI-X.

W zależności od siedliska może mieć rozmiary od 5 do 45 cm wysokości.
Dlaczego nosi nazwę wczesnej - nie wiem.