Jest to
Farbownik lekarski (Anchusa officinalis L.) – gatunek byliny, czasem rośliny dwuletniej z rodziny ogórecznikowatych. Pochodzi ze strefy umiarkowanej Europy. W Polsce na niżu i pogórzu występuje dość pospolicie, prawdopodobnie jest archeofitem[1].
Potocznie funkcjonują także nazwy: wołowe ziele, wołowy język, czerwieniec
Pokrój
W pierwszym roku z ziemi wyrasta jedynie rozeta liści odziomkowych. W latach następnych wyrasta łodyga z kwiatami.
Łodyga
Wzniesiona, prosta, szorstko owłosiona. Osiąga wysokość 30-90 cm.
Liście
Równowąskolancetowate lub podługowate i podobnie, jak łodyga szorstko owłosione.
Kwiaty
Na krótkich szypułkach. Kielich podzielony głębiej, niż do połowy, podczas owocowania ma kulistawodzwonkowaty kształt. Korona 5-krotna, zrosłopłatkowa, o średnicy 7-13 mm, przeważnie purpurowofioletowa, czasami czerwona, niebieska lub biała. Wewnątrz korony owłosione osklepki. Kwitnie od maja do października, jest owadopylny. Roślina miododajna.
Owoce
Pofałdowane i brodawkowane rozłupki.
Biotop
Rumowiska, słoneczne stoki i wzgórza, przydroża. W uprawach rolnych jest chwastem. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Onopordetalia i Ass. Onopordetum acanthii[3].
Zastosowanie
* Roślina lecznicza
o Surowiec zielarski: ziele, lub ziele z korzeniem. Zawiera m.in. alkaloidy (cynoglossyna, konsolidyna) alantoninę, cholinę, antocyjany, śluzy, kwas krzemowy, garbniki, gumy.
o Zbiór i suszenie: ziele należy zbierać w okresie kwitnienia, korzeń wczesną wiosną lub jesienią. Suszyć w przewiewnym miejscu, w cieniu.
o Działanie: roślina stosowana dawniej w medycynie ludowej, najczęściej w postaci naparu z ziela lub odwaru z ziela i korzenia. Napar ma działanie wykrztuśne, służył do leczenia kaszlu i schorzeń oskrzeli. Ze względu na znaczną zawartość alkaloidów stosowana rzadziej, z obawy przed przedawkowaniem[2].
* Roślina miododajna
Ciekawostki
* Dawniej otrzymywano z niego żółty barwnik alkaninę.
* Jest przejściowym gospodarzem grzyba wywołującego chorobę zwaną rdzą żyta
Roślina bardzo popularna u mnie na osiedlowych trawnikach
warszwskiego Bemowa
Malwina
Pięknie dziękuję za wyczerpujące informacje.
Zdecydowanie nie farbownki lekarski, a krzywoszyj.
krzywoszyj = farbownik polny
Bardziej podoba mi się nazwa tłusty kiepek =Farbownik polny
