Nie jestem zadowolony z atlas-roslin.pl
ciągle brakuje w nim wielu (w zasadzie większości) elementów które mi się marzą w idealnym atlasie roślin.

Projekt ma już 8 rok, dodaję kolejne fotografie i gatunki ale od dłuższego czasu noszę się z ideą radykalnej zmiany.
Zamiary nazwałem dla siebie "planem trzyletnim". Nazwa stąd, że szacuję iż przy odpowiednio określonych celach mogę w ciągu około 3 lat gruntownie zmienić obraz atlas-roslin.pl. Zastanawiam się: Co zrobić najpierw a co później?

Można zrobić wiele rzeczy ale diabeł tkwi zwykle w szczegółach a niekiedy wręcz przeciwnie...

Bardzo pomocna będzie Wasza opinia. Mam prośbę o wypowiedzi:

- co musi mieć idealny, praktyczny, rzeczywiście użyteczny altas roślin

Mogą to być zarówno szczegółowe potrzeby jak i ogólne pomysły.
Proszę się nie ograniczać w wizjach - generalnie wszystko jest możliwe.

Mnie brakuje dojrzałych owoców i nasion. I w przypadku tych drobnych nasion, proponuję dopuścić ich skany. Łatwiej je zrobić niż zdjęcia i czasami dokładniej na nich widać. Np. tutaj: https://www.bio-forum.pl/messages/3280/289116.html
Druga sprawa to siewki roślin. I tutaj pytanie: jeśli mam zdjęcie siewki rośliny lub jakiś ważny element rośliny i wiem na pewno, że to ten gatunek, to czy można to wysłać do atlasu, czy tylko zdjęcia rośliny całej w komplecie?

Do siewek dodałbym różyczki liści, zwłaszcza zdjęcia wczesnowiosenne i późnojesienne, dużo osób potyka się na takim materiale.

Dobrze by było gdyby dokumentacja zdjęciowa była kompletna, czyli dużo informacji zawartych na zdjęciach.
- Wygląd rośliny w całym okresie wzrostu (siewka, kwitnąca, owocująca )
- Szczegóły (liść, kwiat, owoc, nasiona, u drzew i krzewów kora, pąki)
- Dużym ułatwieniem byłaby uwaga o roślinach podobnych i o cechach różniących te rośliny.
- Może warto strzałkami wskazywać cechy wyróżniające?
- Dobrze by też było wyraźniejsze rozdzielenie roślin ogrodowych od tych spotykanych w naturze, ale tutaj sprawa trudniejsza bo przybywa nam "uciekinierów"

Co do formatu ilustracji - czy to jest fotografia, skan, czy rysunek, nie ma ograniczeń. Lepsze, niezależnie od formy, będzie to co lepiej pokaże istotne cechy, elementy.

Kluczową sprawą jest pewność oznaczenia tego co na zdjęciu. Z definicji atlasu wynika, że nie mają sensu zdjęcia czegoś co "być może" lub "prawie na pewno" jest gatunkiem X. To musi być pewność tzn. dołożono wszelkich starań aby prawidłowo oznaczyć i oznaczenie nie budzi wątpliwości.
Oczywiście jest też kwestia kompetencji oznaczającego i jego (samo)krytycyzmu.

Błędne oznaczenia mogą się zdażyć i zdarzają się, to rzecz mimo wszystko nie do uniknięcia - ważne by były do naprawienia - tutaj bezcenną sprawą jest zachowanie dokumentacji zielnikowej dla fotografowanych egzemplarzy. To daje możliwość weryfikacji, gdy pojawią się wątpliwości.
W pewnych przypadkach (np. częstsze gatunki w otoczeniu fotografującego) dotatkową możliwość weryfikacji zapewnia łatwość dotarcia w to samo miejsce w kolejnych latach i weryfikacji cech które mogą być niedostępne lub nieczytelne ani na fotografii ani w materiale zielnikowym.

Odnośnie fotografii tylko detali lub młodociannych stadiów - za chwilę w kolejnej wypowiedzi.

"I tutaj pytanie: jeśli mam zdjęcie siewki rośliny lub jakiś ważny element rośliny i wiem na pewno, że to ten gatunek, to czy można to wysłać do atlasu, czy tylko zdjęcia rośliny całej w komplecie?"

Z tego typu zdjęciami (fragment, postać młodocianna) jest zwykle związany mniejszy lub większy niepokój, czy to na pewno określony prawidłowo gatunek - nie ma dodatkowych zdjęć danego znaleziska dających jakąś szansę na potwierdzenie tego.
Idealna sytuacja jest wtedy, gdy ma się do dyspozycji kilka fotografii danej rośliny - można je wtedy dać na stronie "wybranych znalezisk".
A na stronie głównej gatunku umieścić zdjęcia najistotniejsze, np. zdjęcia detali - zawsze mając komplet pozostałych pod ręką do wglądu w "wybranych znaleziskach".

Tym niemniej w przypadku zdjęcia tylko detalu, gdy jaki piszesz "wiesz na pewno" a nie ma dodatkowych zdjęć nie-detalicznych, zdjęcie takie będzie przydatne w atlasie. Czyli można wysyłać.

Ponieważ nie wszyscy robią zdjęcia ,a posiadają dużą wiedzę z botaniki,więc przydała by się ich pomoc do opisów roślin(cechy charakterystyczne dla danego gatunku,detale itp.ponieważ w kluczach,książkach nie wszystko jest wymieniane).Może by dla tej grupy autorów stworzyć też kategorię autorstwa opisów,tak jak dla autorów zdjęć.

Tym niemniej w przypadku zdjęcia tylko detalu, gdy jaki piszesz "wiesz na pewno"
W jakich przypadkach wiem na pewno? Np. zasiałem nasiona kąkola i wyrosły siewki (których nie ma w atlasie), a z tych siewek kwiaty kąkola, z nich torebki, z których pobrałem nasiona. Z tych nasion znów wyrosły siewki. I co do tych siewek - wiem na pewno, że to siewki kąkola. To długotrwały proces tej pewności. Inna metoda to sfotografowanie siewki, czy różyczki rośliny i monitorowanie jej wzrostu, następnie ustalenie gatunku w fazie kwitnienia wraz z prezentacją okazu na forum. Myślę, że to wystarczy w przypadku gatunków pospolitych, a o siewki takich roślin są najczęstsze pytania na forum

tak, z siewkami tak sobie wyobrażam jak to opisujesz - w jakiś sposób monitorując ich rozwój

na inne kwestie, pomysły odpiszę nieco później, w tej chwili nie mogę

(wypowiedź edytowana przez marek 21.marca.2010)

Jeszcze kilka słów o sprawach związanych z fotografiami.

Przedmiotem "planu trzyletniego" nie są w głównym stopniu fotografie. Tych jest w atlasie bardzo dużo - niemal nieprawdopodobna liczba dwudziestu kilku tysięcy. Oczywiście jest jeszcze sens dodania drugi a może i trzecie tyle - aby zilustrować to co obecnie nie jest wcale lub jest słabo reprezentowane.
Jak by jednak nie patrzeć, fotografie są tą częścią atlasu która ma się bardzo dobrze i będzie tak się miała dalej.
Tu mała dygresja - sądzę że warto położyć nacisk na to aby dla większości wykonywanych fotografie rejestrować ich skalę/rozmiar tego co na zdjęciu, dotyczy to zwłaszcza zdjęć detali. Takie fotografie po prostu niosą więcej informacji, mogą też być zaopatrzone w ramkę. Wiem, że to znacznie zwiększa nakład pracy, zarówno przy wykonywaniu fotografii, jak i przy ich opisywaniu. Ale i efekt pracy jest bardziej wartościowy. Tu więcej o fotografowaniu ze skalą i dokumentowaniu skali.

Wracając do tematu zasadczego. Przedmiotem "planu trzyletniego" jest głównie ta sfera atlasu która do tej pory była niemal pusta - tekst. Tekst w określonej strukturze, kontekście, powiązaniu z ilustracjami. Na stronach gatunku, na stronach wyższych, w słowniku, w artykułach.
Za chwilę więcej o tym, w odniesieniu do kwesti które już poruszyliście.

Jacek zwrócił uwagę na nastepujące kwestie:
"Dużym ułatwieniem byłaby uwaga o roślinach podobnych i o cechach różniących te rośliny. Może warto strzałkami wskazywać cechy wyróżniające?"
Ja odniosę się do kwestii technicznej. Przykład dobrych fotografii tojadów Błażeja Gierczyka, na których pokazane są istotne cechy różnicujące poszczególne gatunki i podgatunki. Dla mnie ważną sprawa jest aby te różnice pokazać na jednej stronie bez konieczności otwierana stron poszczególnych gatunków. Takie próby zdaje się Marku czyniłeś tylko nie pamiętam jakie to były gatunki. Oczywiście do tego tekst opisujący te różnice.

Jak już wcześniej pisałem, zasadniczym przedmiotem obecnego etapu rozwoju atlas-roslin.pl będzie test - opisy gatunków, notki i artykuły w słowniku. Chcę zachować autorski charakter jądra atlas-roslin.pl tzn. tekst opisów i słownika będzie tworzony zasadniczo przeze mnie - mam swoją wizję atlasu (inspirowaną między innymi przez Wasze potrzeby i oczekiwania) i w ten sposób będzie ona spójnie realizowana.

Wkład w sferze tekstu jest oczywiście możliwy i dzieje się.
W zakresie "krótkiej formy" jest to Wasza, cenna wiedza wynikła z praktyki, osobistego doświadczenia. Dobrym miejscem na podzielenie się taką informacją o "praktycznym myku" przy oznaczaniu, są autorskie podpisy do zdjęć.
Czasem może to być dłuższa wypowiedz, którą umieszczam na stronie gatunku. Przykładem może być uwaga Pani Aldony Uziębło o oznaczaniu Petasites.

W zakresie "pełnometrażowej formy" nie ma obecnie przykładów, innych niż moje, w atlasie. Stworzenie artykułu to przynajmniej kilka godzin pracy, zwykle kilka dni. Dlatego trudno oczekiwać aby było ich dużo.
Jak najbardziej przydatne będą w atlasie dłuższe lub krótsze artykuły na tematy związane mniej lub bardziej z zasadniczym przedmiotem atlasu. Przykładem tematu takie artykułu może być np. (swego czasu czytałem coś takiego) opis wycieczki, z trudnościami odszukania i następnie z opisem stanu stanowiska Rhododendron luteum.
Mogą to też być np. arktykuły eksperckie o jakimś rodzaju lub grupie gatunków i o praktyce ich oznaczania. Może być dłuższa notatka pod szyldem "nowa kocepcja dla ..." po lekturze nowego opracowania jakiegoś taksonu, itd. Czy i jakie tematy podjąć, to już kwestia chętnych do opublikowania artykułu pod szyldem atlas-roslin.pl. Jeśli pojawi się zjawisko takich artykułów stworzę dla nich odpowiednie miejsce w atlas-roślin.pl np. dział "varia" i dam ze stron związanych tematycznie stosowne linki polecające lekturę takich artykułów.
Tematami ściśle opisowo-kluczowo-słownikowych - wolę zająć się samodzielnie.



Z konkretnych kwestii:
- strzałki wskazujące istotne detale - jak najbardziej - od początku atlasu (2002 rok) mam taką wizję plansz poglądowych "jak u Rothmalera w Atlasband tylko jeszcze lepiej" - wizja się jeszcze nie zmaterializowała, to chyba zadanie na kolejny plan, tym razem przynajmniej pięcioletni :); póki co można dodać na fotografii strzałki, ale i dobry podpis od autora fotografii będzie niemal równie pomocny i bardzo cenny
- tak, chcę czytelnie i dość ściśle rozdzielić poruszanie się po atlasie flory Polski i po atlasie z roślinami uprawianymi; na razie rozdział został zaznaczony na stronie głównej i najwyższych poziomach, niżej jest różnie ale struktura będzie się polepszać w kierunku rozdzielenia


Wracając do zasadniczego pytania tego wątku
co zrobić (poza oczywistością - opisami gatunków)

aby atlas był niewątpliwie użyteczny do oznaczania roślin
nie zaszkodzi zastanowić się nad tym - co musiałby mieć aby być najlepszym na świecie atlasem-kluczem do roślin w Polsce, wygodnym, skutecznym i niezastąpionym

Dzięki Jacku i Piotrze za wskaznie kwesti zestawień - porównań z rodzaju "jak odróżniać X od Y I Z".
To jest w wizji "planszy lepszych od Rothmalera" a póki co chcę w ramach planu trzyletniego realizować te cele prostszymi środkami na stronach-kluczach.
W dużym stopniu jest to kwestia konkretnych rozwiązań edytorsko-technicznych.

Taką przymiarką do strony-klucza była przygotowana w zeszłym roku strona Allium

Pomijając brak wielu fotografii detali które powinny tam się znaleźć w ostatecznej wersji, to oceniam ją jako kocepcję może i słuszną w założeniach ale w praktyce to chyba przerost formy nad treścią. Bo czy jest to wygodne i praktyczne?

Łatwo sobie wyborazić zestawienie, porównanie 2-3 gatunków, no może pięciu ale co robić przy szerszym temacie. Nie ma zapewne jednej optymalne koncepcji - zależy ona od tematu (jakiej grupy systematycznej dotyczy, jak licznej, itd.).
Będę wdzięczny za krytykę pomysłu strony-klucza, wskazanie oczekiwań, pomysłów, idei.

1.Strzałeczki pokazujące daną cechę też są istotne zwłaszcza dla początkujących.
Przykład - mamy zdjęcie i opis - ostrogi miodników zagięte ale co to takiego te miodniki albo hypancja owłosione, przysadki biało obrzeżone itd.
Dla botanika to sprawa jasna ale początkujacy nie zawsze musi wiedzieć co to hypancjum nawet jak zajrzy do słownika i przeczyta opis to dalej nie będzie wiedział ale jak zobaczy to na fotografii to zapamięta.
2. Możliwość powiększania zdjęć pokrętłem myszki (nie wiem jak ono się fachowo nazywa.

Myślę, że w przypadku rodzjów z dużą liczbą gatunków sprawa też chyba jest technicznie do rozwiązania. Np. przez dokonanie wyboru gatunków do porównania ewentualnie cech, które chcemy porównać. Problem tylko braku fotografii ale jak piszesz to projekt na wiele lat.

najlepszy byłby mechanizm wyszukujacy po zdjeciach tzn robimy fote wrzucamy do atlasu i wyskakuje nam odpowiedz
powinno byc duzo wiecej metod wyszukiwania np po kolorach kwiatów czy kształtach lisci etc.

chciałem z rok temu przesłać zdjęcie okazu- z łączki (przez telefon bezpośrednio na forum no i jakoś mi nie wyszło) nie wiem czy wina leżała po mojej stronie czy serwera