Październik 2021 Kraków
Wzgórze wapienne, od południa z murawą kseroterminczą, od północy w tym roku z niewypasaną łąką - niestety trawa po kolana prawie :-(.
Daję informacyjne na razie, bo oczywiście będę sprawdzał micro.

Trichoglossum variabile (E.J. Durand) Nannfeldt

Mówią, że "nieszczęścia chodzą parami"
A tutaj szczęście poszło w parze z Microglossum :-) :-) :-)
Owocniki obydwóch gatunków w odległości kilkudziesięciu centymetrów.

Wg mojej wiedzy, prawdopodobnie przedstawiam Państwu po raz pierwszy w Polsce:
Trichoglossum variabile

Prawdopodobnie, bo przeszukałem całą sieć na tyle ile umiałem, jedyna wzmianka w języku polskim na temat tego gatunków jest właście u nas w "Gatunki w publikacjach po 2000" z takim zapisem:
"1051. Trichoglossum variabile (E. J. Durand) Nannf. - uwagi: brak w checklist Chmiel (2006)
Gierczyk 2020g" - nie wiem co to oznacza, pewnie Blażej wyjaśni :-)


Owocniki - dopiero w domu - przy powiększeniu zdjęć - okazało się że są szorstkie i owłosione-szczególnie trzon, a nie gładkie i śliskie jak u Geoglossum.


Micro (dokumentacja trochę lepsza niż wczoraj :-):
Zarodniki septowane, od 9 do 14 sept w każdym przypadku.



ASCI: 8 zarodników w worku (na zdjęciu widoczne jest 6, co potwierdza cechę diagnostyczną. Jest więcej niż cztery a może być albo 4 albo 8- wiec jest 8).


Parafizy, z końcówką w kształcie kija hokejowego


Na koniec jeszcze parafiza i co najważniejsze szczecinka czyli włosek zewnętrzny - tutaj nie widać, ale włoski są septowane.



(wypowiedź edytowana przez SlavoYo24 22.października.2021)

"Gierczyk 2020g" jest odesłaniem do bibliografii https://www.grzyby.pl/pelna/grzyby-makroskopijne-Polski-w-literaturze-mikologicznej-bibliografia.htm i oznacza, że gatunek ten został wymieniony w publikacji:
Gierczyk B. 2020. 54. Włosojęzyk szorstki Trichoglossum hirsutum (Pers.) Boud. W: Kujawa A., Ruszkiewicz-Michalska M., Kałucka I.L. (red.). Grzyby chronione Polski. Rozmieszczenie, zagrożenia, rekomendacje ochronne. Instytut Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, Poznań: 421-425.

Jeśli rzeczywiście Twoje oznaczenie się potwierdzi, to serdecznie gratuluję znalezienia kolejnego ciekawego gatunku:-)

No właśnie: Trichoglossum hirsutum - jest jakby synonimizowany z gatunkiem, który podaje. Ale task niewiele informacji na ten temat, że sam już nie wiem?
Może Błażej wyjaśni?

W kluczu Kuczery jest wyraźne oddzielenie tych gatunków ze względu na ilość sept w zarodniku.
Kuczera pisze:
"A meadows, peat bogs, pastures, spores with 15 and more septa.......................................T. hirsutum
– more specific biotopes, spores with less than 15 septa....................................................................B
B growth in wet mown meadows, spores with more than 7 septa......................................T. variabile
– spores with 7 septa............................................................................................................................C

Sławku, w tym przypadku nie chodzi o synonim. Przeczytaj uważnie cały rozdział o Trichoglossum hirsutum, a zwłaszcza część dotyczącą danych błędnych i wątpliwych.

Wg Snowarskiego drobny, ale jednak odrębny gatunek :-).
No to tym bardziej się cieszę... :-)

Związany z przestawionym grzybkiem ma być:
Dębik ośmiopłatkowy - Grażynka - jak najbardziej tam rośnie i tam go widziałem, to murawa kserotermiczna na wzgórzu wapiennym … pokaże kwitnące w przyszłym roku, teraz już nie da rady :-)

Jeśli rzeczywiście tam rośnie dębik ośmiopłatkowy, to warto to stanowisko ładnie udokumentować i opublikować jako nowe stanowisko w PL, bo notowany był dotychczas tylko z rejonów wysokogórskich (Tatry i Pieniny).

Grażynka, będę pilnował tego stanowiska i potwierdzę na 100% albo zaprzeczę w przyszłym roku.

toż on ,,całoroczny,,

Teraz się kapnąłem co do mnie Grazynka wczoraj pisała :-). Chodzi o rozdział o T.hirsutum w książce o chronionych wydanej ostatnio. Rzeczywiście jest wzmianka w danych błędnych lub wątpliwych, ze został znaleziony owocnik z 9-15 sept w zarodniku.
Co do Debika- rzeczywiście poczytałem - to roślina całoroczna z charakterystycznymi lisciami jak u dęba- wiec łatwo je będzie znaleźć … jesli tam są, bo tej pory stwierdzono je tylko w Tatrach i Pieninach. Wiec zaczynam wątpić czy to ta roślina, ale niebawem tam podjade … dam znac

To może jeszcze ja dorzucę od siebie kilka zdań które proszę traktować jako zupełnego amatora w tej kwestii.
Mam jednak wrażenie, że jakbyś dobrze poszukał to znajdziesz zarodniki z 15 septami. Podejrzewam, że albo owocnik jest niedojrzały albo coś mu przeszkodziło w rozwoju? Rozkład sept wygląda w zarodniku na dokładnie 15 przy czym jeszcze wszystkie nie zostały wykształcone. Odstępy pomiędzy septami powinny być w miarę jednakowe więc nie wiem jak traktować te dłuższe przerwy pomiędzy septami.
Identyczne spotykałem badając T, hirsutum ale w zarodnikach dojrzałych i dobrze rozwinietych 15 sept jest bez dwóch zdań.
Poza tym, zarodniki propowanego gatunku powinny być nieco grubsze.

Nigdy nie słyszał i nigdy bym nie pomyślał :-O
Jak "nie bujasz" :-P (a wygląda, że nie, porównując ryciny i foto w necie i książkach) to jest to bardzo cenna informacja!!!

No dobrze, byłam tam dzisiaj.
Dębik okazał się - prawdopodobnie - Poziomkówką indyjską (na razie sam oznaczyłem, czekam na potwierdzenie od botaników)
Hahahaha... ale troszkę podobne są, przyznajcie :-) :-) :-)



Jeszcze dziś konsultowałem z Waldkiem Czerniawskim, który miał pod szkiełkiem już wiele glossum i jest doświadczony w tym temacie.
Rzeczywiście, u Trichoglossum hirsutum młode nie do końca dojrzałe owocniki mogą mieć od 9 do 15 sept, ponieważ nie wytworzyły jeszcze pełnych piętnastu.

Także... nowego gatunku dla Polski nie będzie :-)
ale jest Włosojęzyk szorstki (Trichoglossum hirsutum (Pers.) Boud.) - pod ochroną gatunkową - z nowego, niepublikowanego dotąd stanowiska.
Też się cieszę, zgłoszę do GREJ.

A roślina to któraś Potentilla. Poziomkówka udaje poziomkę, ma liście 3-listkowe.

Hmm… a Blazej nie potwierdził gatunku tylko napisał o roślinie … czyli pozostaje odrobina nadziei?
Ja tu już nic nie wymyślę… jadą do Błażeja do potwierdzenia.

skan z pracy o gatunkach Słowackich.

czyli Trichoglossum hirsutum
ale te septy... :-)
dzięki Mirek

Potentilla arenaria zapewne, dębika w Krakowie w murawie kserotermicznej nie znajdziesz :-) w Polsce poza Tatrami i Małymi Pieninami na stanowiskach naturalnych też nie znajdziesz (sadzony się trafia).

Marcin, teraz już wiem … wczoraj jeszcze nie wiedziałem i stad taki chura-optymizm.
Przynamniej coś się dzieje i jest wesoło … :-)

Ale grzyby znajdujesz piękne :-)

Przeglądałem nieco info o tym gatunku i mam pytanie odnośnie związku z dębikiem ośmiopłatkowym ... skąd zaczerpnąłeś te info?

Mirku,
Informację o dębiku ośmiopłatkowym zaczerpnąłem z klucza, który polecił mi Błażej, dostępnego pod adresem:
http://fungus.org.uk/nwfg/earth-tongues.htm

"Trichoglossum variabile (Durand) Nannf.
Said by Ellis & Ellis to be found on boggy ground with Dryas. Apparently identical to
T. hirsutum except that the spores have a variable number of septa, between 11 and 14."

A ponieważ jedynym gatunkiem Dryas (Dębik) występującym w PL jest właśnie Dębik ośmiopłatkowy, dlatego możemy mówić tylko i wyłącznie o nim.

Inni autorzy o tym nie piszą, więc bym się do tego związku z dębikiem nie przywiązywał:D

Nie powiem, temat mnie nawet zainteresował ale nie ze względu na rzadkość tego gatunku a dążenie innych do określenia go jako ten a nie inny (Sławku to nie do Ciebie). Przejrzałem nieco materiału i faktycznie temat zagmatwany i oby się później nie okazało, że To jeden i ten sam gatunek chociaż sekwencje były robione i niby są podobne ale nieco trochę inne???
Kilka znalezisk tak określonych można znaleźć w necie i prezentowane zarodniki są faktycznie z mniejszą ilością sept. Obserwując jednak zarodniki T. hirsutrum mógłbym również pokazać zdjęcia zarodników o mniejszej ilości sept niż 15. Pytanie, jak ocenić dojrzałość owocnika??? Jasne jest, że w workach o zarodnikach mniej dojrzałych te mają jeszcze nie wytworzone niektóre septy. Widywałem zarodniki gdzie regularnie brakuje co drugiej septy i uważam, że wtedy ciężko jest ocenić czy faktycznie ich tam brakuje. Jednak większość zarodników charakteryzuje się nieregularnym brakiem sept i wtedy z doświadczenia uważam, że pewnie nie jest to zarodnik w pełni dojrzały(taki jak zamieściłem wyżej z proponowana ilością przegród).
Biorąc pod uwagę również porę znalezienia, trzeba liczyć się z faktem, że niskie temperatury bardzo negatywnie wpływają na prawidłowy rozwój owocników a przedstawicieli Ascomycota chyba szczególnie.
Nie wiem jak u Trichoglosum ale załóżmy w Peziza, w z pozoru w już dojrzałym owocniku a w zasadzie nieraz nawet zejściowym, w badanych próbkach znajduje się znikome ilości worków z dojrzałymi zarodnikami.
Podczas gdy przy wyższych temperaturach prawie 100 % worków zawiera zarodniki w pełni dojrzałe. Pewnie wydolność owocnika uzależniona jest w znacznym stopniu od temperatury więc podejrzewam, że następuje pewnego stopnia kalkulacja; natura nie ryzykuje i przeznacza wszystkie siły przynajmniej na wykształcenie niewielkiej ilości zarodników. Taka moja hipoteza, oparta jedynie na obserwacji.
Dlatego zalecałbym w przypadkach gdzie identyfikacja wymaga 100% pewności czy mamy do czynienia z owocnikami dobrze dojrzałymi badania co najmniej kilku próbek, najlepiej pochodzących również z innych owocników.
Dojrzewalnia w takich przypadkach jest niezastąpiona, każdemu polecam zorganizowanie jakiegoś pojemnika. U mnie to jest stare akwarium, przykrywane z góry szybą. Zimna lodówka tego nie zastąpi: zbyt ciemno i chłodno co może powodować nieprawidłowy rozwój:(
Dodam, że badając niektóre rodzaje możliwość obserwacji owocników w różnym stadium dojrzałości to juz praktycznie połowa sukcesu: Ascobolus, Peziza, Scutellinia, można by jeszcze długo wymieniać.
Przy innych gatunkach typu "Hypoxylon i inne skorupiaste nadrzewne" nie dosyć, że w dojrzewalni można owocnik doprowadzić do stanu dojrzałości to co istotne pełni rolę nawilżacza. Doba, dwie leżakowania i owocniki odzyskują swoją sprężystość, pęcznieją zaschnięte worki i mamy możliwość dokładnego zbadania. Szybkie nawilżanie (zanurzanie w wodzie) nie daje takiego efektu.

Poranna kawa w międzyczasie wypita więc koniec ględzenia, czas brać się do pracy:)))


(wypowiedź edytowana przez mirek63 25.października.2021)

No to jest właśnie problem z tym gatunkiem. Pewnie jak masz doświadczenie, przeanalizujesz cechy kilku owocników, pomierzysz wiele zarodników, poobserwujesz populację przez dłuższy czas etc., to sobie wyrobisz opinię. Stanowisko z Celestynowa które w pracy o chronionych uznałem za wątpliwe, Autorka obserwowała przez 2 sezony: w jednym miała owocniki z dominacją zarodników 15-przegrodowych, w kolejnym bardzo zróżnicowane.

Bardzo ciekawe przemyślenia i hipotezy :-)
Więcej porannej kawy i więcej "ględzenia" jak najbardziej wskazane i oczekiwane ;-)

To jeszcze świeży przykład co może zdziałać dojrzewalnia.
Ostatnio, coś około 2 tygodni temu znalazłem szyszkę świerkowa, pewnie ubabraną jakimś kałem lub moczem, czego początkowo nie podejrzewałem a na niej jeden niewielki żółty owocnik jakiegoś przedstawiciela z Ascomycota.
Pobrana próbka igłą z hymenium zdecydowanie wykazała, że jest niedojrzały ale zarodniki znalazłem (wolne) i do tego dojrzałe z rodzaju Ascobolus co zgadzałoby się z tym co widziałem pod mikroskopem. Szybki przegląd gatunków i zawiedzenie:(
Mikro nie gra zupełnie z makro. Krótko mówiąc "zagwozdka" nie rozwiązana:(
Wrzuciłem oczywiście do dojrzewalni i jak zwykle o nim zapomniałem ale po jakimś czasie będąc w piwnicy zajrzałem do niej a na szyszce już nie jeden a kilka owocników i niektóre w miarę dojrzałe. Pobrana próbka z hymenium i zaskoczenie: zarodniki zupełnie inne niż za pierwszym razem. Bez dojrzewalni tego bym nie wyjaśnił za skarby, podejrzewałbym raczej jakiś nowy gatunek ... a okazał się typowym A. michaudii.
Obserwując przez lupę i mikroskop (X5) znalazłem na szyszce zwłoki jakiegoś innego gatunku co w tym przypadku nie jest czymś nadzwyczajnym, Różne Ascobolus(y) często występują obok siebie na tym samym substracie ... dlatego czasem zniechęcają, szczególnie jak podczas transportu substrat nieco się rozbabra:(