Jak rozróżniać "szmaciaki" ?
Witam.
Jestem grzybiarzem który zaczyna zbierać nowe gatunki grzybów. Mam problem nastepującego typu. Jak rozróżniać szmaciaki? Te jadalne od trujących oraz chronione od dozwolonych? Proszę o jakieś fotografie które ułatwią mi tą sprawe. Dziękuję z góry za pomoc.
Panie Leszku!
Rozumiem, że pokusa zebrania i zjedzenia szmaciaka (jakiegokolwiek) jest olbrzymia. Wielkość owocnika - duża wydajność, a zapach (szczególnie sz. gałęzistego) jest również wielce obiecujący. Jeśli jest Pan jednak prawdziwym miłośnikiem przyrody, a nie tylko wielbicielem pełnego brzucha zostawi pan te grzyby w spokoju. Pomijając to, że są w Polsce chronione prawem, to naprawdę nie spotyka się ich często. Może warto przyczynić się do ich przetrwania?
W Europie występują cztery gatunki szmaciaka. Wszystkie są pasożytami korzeni drzew iglastych lub liściastych i o ile mi wiadomo wszystkie są jadalne. Stosunkowo najczęstszy jest szmaciak gałęzisty (Sparassis crispa) występujący przeważnie u podstawy pni starych sosen. Jest to grzyb-kalafior, wyrasta z mocno zbitej grzybni, która sięga do i oplata korzenie, ma liczne płatkowate odgałęzienia, pofałdowane i kędzieżawe odchodzące od wspólnego trzonu. Początkowo biały, później żółty aż w końcu nawet czerwonobrązowy. Zapach dość mocny, miły, korzenny, trochę orzechowy. Spotkałem się ze stwierdzeniem, że jeśli obetnie się go dosyć płytko, pozostawiając w ziemi nienaruszoną masę zbitej grzybni to w tym miejscu mogą przez wiele lat pojawiać się następne owocniki. Nie sprawdzałem prawdziwości tego stwierdzenia i pozostawiam to Pana sumieniu. Mogą się pojawić nie znaczy muszą...
Drugi gatunek - szmaciak krótkotrzonowy (Sparassis brevipes) jest jaśniejszy, biały lub słomiastożółty, ma szersze i bardziej listkowate i rozpostarte rozgałęzienia. Występuje na korzeniach buka, dębu, jodły, modrzewia i świerka. Grzyb bardzo rzadki! Odmiany pasożytujące na korzeniach dębu (S. laminosa) i jodły (S. nemecii) są traktowane jako odrębne gatunki.
Ja w trakcie swoich wycieczek do lasu miałem szczęście dwa razy spotkać szmaciaka gałęzistego (Puszcza Niepołomicka, Ojców) i raz szmaciaka krótkotrzonowego (Gorce). W wszystkich trzech przypadkach udało mi się przezwyciężyć pokusę wpakowania go do koszyka. Mam nadzieję, że i Panu to się uda.
Pozdrowienia,
Olaras
Odnoszę pewne wrażenie że Leszek ma na myśli wszelkie grzyby "krzaczkowate" a więc i Ramarie, Clavarie itd.
Na razie na www.grzyby.pl nie ma zbyt wielu opisów a i strona klucza grzybów krzaczkowych jest uboga. W przyszłym roku powinno to się poprawic bo ten temat jest dośc wysoko w kolejce do zrobienia.
W takim razie wydaje mi się, że trzeba poczekać aż Leszek sprecyzuje co tam znajduje w swoich lasach ostrzegając jednocześnie, że niektóre gatunki gałęziaków np. Ramaria formosa (g. strojny) są trujące i wywołują poważne zaburzenia jelitowo-żołądkowe.
A jak ten strojny wygląda? Jak go odróżnić?
A ponoć pod ochroną jest tylko szmaciak gałęzisty a te dębowe nie?
Rzeczywiście ustawa obejmuje ochroną prawną tylko szmaciaka gałęzistego i
krótkotrzonowego, ale pozostałe szmaciaki są tak rzadkie, że na ochronę
zasługują niezależnie od tego co myśli o tym ustawodawca.
Jeśli chodzi o gałęziaki to oznaczenie większości gatunków tego rodzaju bez
mikroskopu jest trudne jeśli nie niemożliwe. Gałęziaka strojnego możesz
sobie oglądnąć pod tymi adresami:
A na tej stronie znajdziesz więcej o gałęziakach:
Pozdrowienia,
Olaras
Dziękuję serdecznie za pomoc. Chciałem zaspokoić jedynie swą wiedzę na temat tych imponujących grzybów.
Tereaz podam miejsca gdzie miałem okazję je spotkać.
4-5 lat temu 2 razy mały i olbrzymi okaz w puszczy białej koło Broku nad Bugiem.
oraz ostatnio co mnie zdziwiło Chotomów pod Warszawą - mały owocnik szmaciaka gałęzistego.
Trzymamy się tematu forum. Nie drażnimy się. Ma być miło :) ⇒ szerzej o zasadach i coś jak regulamin